Recent ondernam Made Different een studiereis naar de Thaise vestiging van Japans machinefabrikant Sodick. Het leerde er enkele interessante lessen. Zo blijkt de kwaliteit van de Thaise fabrieken minstens zo hoog te zijn als die van een klassiek Belgisch bedrijf.

Sodick is een van oorsprong Japanse machinefabrikant, voornamelijk bekend om zijn vonkerosiemachines. Daarnaast maakt het bedrijf nog andere machines, zoals microfreesmachines. Ze bevinden zich eerder in het hoogtechnologische domein.

De fabrieken bevinden zich in Japan, Thailand en China (in dit laatste land wordt enkel voor de lokale markt geproduceerd). De R&D gebeurt voornamelijk vanuit Japan, maar door een sterk netwerk proberen men er overal voordeel uit te halen. Zo heeft men een afdeling in Silicon Valley die zich bezighoudt met de ontwikkeling van elektronische componenten en werkt de onderneming in Europa samen met lokale verdelers die ook service-onderzoek uitvoeren (bijv. het uitgebreid testen op machines voor specifieke klanten).

Productie naar Japanse normen

De Japanse invloed in de fabrieken is erg hoog: men is er zeer georganiseerd en bijna overal staat een Japans management aan het hoofd. In Thailand heeft de oorspronkelijke fabriek (gelegen op een industrieterrein waar zo'n 2.000 bedrijven gevestigd zijn!) een jaar geleden te kampen gehad met de zware overstromingen, en heeft de directie toen beslist om iets verderop een nieuwe fabriek te openen die iets hoger gelegen was. Deze fabriek is vandaag, nog geen jaar later, al volledig afgewerkt en operationeel. In totaal werken in deze twee Thaise fabrieken zo’n 700 mensen. Een derde ervan zijn vrouwen. De mensen worden er zelf grondig opgeleid en bij de sluiting tijdens de overstromingen werden ze drie maanden doorbetaald om te voorkomen dat ze elders aan de slag zouden gaan. De elektronica-afdeling is op de eerste verdieping gevestigd, omdat deze de meest kwetsbare is bij wateroverlast.

In de fabriek is de hiërarchie erg duidelijk. Elke functie krijgt een petje in een andere kleur. Bezoekers – zoals de Made Different-experts - moesten een grijs petje dragen, de Europese directie een lichtblauw, het Japans management een donkerblauw, enz. Zo weet iedereen dadelijk op welke positie van de ladder een ander staat. Ook is elke operator verplicht om bij een kleine afwezigheid bij de machine aan te geven waar hij naartoe is (van het roken van een sigaret tot het naar het toilet gaan). Alles is minutieus georganiseerd.

Oost vs. West in machinebouw

Een fabriek in Thailand blijkt kwalitatief niet te moeten onderdoen voor een in België. Het grote verschil is dat nog vrij veel werk manueel gebeurt: zo zullen er in een bepaalde ruimte meer operatoren aanwezig zijn dan men een Europese plant gewoon is. Bestellingen vanuit Europa gebeuren op maandbasis en hebben dan nog eens een maand nodig om tot in de haven van Rotterdam te geraken. Voor de Europese directie is het daarom belangrijk om een goede inschatting te maken van de komende bestellingen, maar lukt naar verluidt behoorlijk goed.

Sodick maakt bijna elk onderdeel zelf, op de grote gietonderdelen en motoren na. De fabrikant heeft ervoor gekozen om zoveel mogelijk onderdelen uit keramiek te maken, om zo bij het vonkerosieproces goed isolerende materialen in te brengen, met als uiteindelijk doel de vonken zelf zo efficiënt mogelijk te maken. Dit houdt in dat de onderneming een grote keramiekafdeling heeft, waar alles zelfgebakken en afgewerkt wordt. Ook is het sterk in het gebruik van (dubbele) lineaire motoren, aan iedere zijde van de as een, om zo een vervorming tegen te gaan. Dit helpt bij het bekomen van een hogere nauwkeurigheid. Wat verder opvalt is dat de machines vrij compact zijn.

In het najaar plant Sodick de introductie van een aantal nieuwigheden op de EMO-beurs in Hannover.

Dit artikel kwam tot stand dankzij het project "Vlaggenschepen voor fabrieken van de toekomst” in het kader van Vlaanderen in Actie en met steun van het Agentschap Ondernemen.